Scirbi pa Tito Lacle
E siman aki a habri cu un otro twist politico despues cu diadomingo anochi, e parlamentario pa partido AVP, Mike de Meza, a divulga cu Ministerio Publico ‘aparentemente’ a declar’e un sospechoso den un investigacion penal. Sr. De Meza a declara cu esaki a bira un barera mas den caminda pa e por a bira minister, indicando cu e asunto di su comportacion fiscal di e ultimo añanan na ta e unico punto di atencion pa cu su screening. Siman pasa ainda, prome minister Mike Eman (manera mi a indica caba) a practicamente sigura, cu no tin nada mas den caminda pa de Meza bira minister, ora cu e la cita solamente e parti cu ta cumbini di e decision di huez. E intencion tabata cu dialuna (ayera) e lo a reuni cu de Meza pa establece un ke otro. E un ke otro aki, awor a resulta di ta mas complica cu el a kere of spera, debi na e desenlase nobo. Nan a topa, pero no sa ainda con esaki a bay.
NI KIER CONFIRMA NI NENGA
Por cierto, mi a bisa y usa e palabra ‘aparentemente’ a declara de Meza un sospechoso, pa motibo cu Ministerio Publico mes (ainda) no a confirma nada ni manda un comunicado riba e tema. Un intento dialuna mainta di Noticiacla den direccion di Ministerio Publico, no a trece mas clarificacion. “OM (Ministerio Publico)no ta bay duna ningun reaccion riba e pregunta aki”, e vocero a bisa Noticiacla dialuna. E pregunta tabata si ‘enberdad de Meza awor ta un sospechoso di Ministerio Publico’. E reaccion di Ministerio Publico,- di un banda -, ta comprendibelmirando e echo, cu ta trata di un investigacion andando. Y kier men cu si no tabatapa e ley di screening, lo NO a wordo divulga na e momentonan aki. Normalmente Ministerio Publico ta prefera di haci investigacion prome cu divulga si tin personanan sospechoso den un cierto caso penal. Sinembargo, den e caso aki ta abogado di de Meza mes, mr Desiree Croes, ta esun cu a sigura cu a haya e notificacion di OM. Y no tin ningun motibo pa duda di declaracion di e abogado. Pues, nos tin cu asumi cu e informacion ta corecto y cu awor de Meza ta un sospechoso. Pero, di kico?
SOSPECHOSO DI KICO
Aunke ni sr. De Meza, ni su abogadonan no kier a divulga (of por a divulga) di kico exactamente e ta wordo sospecha, nos por a scucha e medio di comunicacion presente, divulga cu ta trata di un ‘economisch delict’. Sentido comun ta bisa cu door cu sr. De Meza a declara cu ta DIMP a haci un denuncia, cu e mester ta trata di un acto castigabel pa ley den ambito fiscal. Loke a hala atencion mesora, ta cu sr. De Meza y su abogadonan awor ta culpa e directora di DIMP di mala fe. Esaki pasobra cu (segun nan interpretacion), ora cu e director tabata den corte, y cu huez a puntr’e si tin nada mas, e no a bisa cu e la haci e denuncia. Pero e acusacion aki den direccion di DIMP di cu e directora a actua di mala fe, y te hasta gaña e huez, no tin ni pia ni cabes, pasobra e realidad sinembargo, ta diferente. Laga mi splica.
ENTREGA DI KEHO
Y prome cu mi cuminsa splica, mi kier bo compronde mi bon. Mi no ta tumando parti pa ningun hende. Ni pa DIMP, ni pa e directora, ni pa Ministerio Publico, ni pa de De Meza. Corda esey bon. E berdad, si nos sigui e secuencia di informacion obteni di e abogado di de Meza diadomingo anochi, ta cu dos siman prome cu e caso, e directora a entrega e keho. Mester corda cu cualkier persona por entrega un keho. Pero e persona cu entrega keho, NO por dicidi si e persona ta bira un sospechoso,ni ki ora. E keho ta wordo entrega, y e ora ta keda completamente na discrecion di Ministerio Publico si OM ta haci algo cu e denuncia of no. Den e caso aki, Ministerio Publico, como un entidad independiente y separa di influencia di DIMP, a tuma e denuncia, y a dicidi riba nan propio decision cu e caso tin tur merito di wordo investiga. Y consecuentemente, ta Ministerio Publico ta esun cu a dicidi despues di dos siman di e denuncia, cu sr de Meza ta wordo considera un sospechoso di un delito castigabel pa ley, segun impresion di Ministerio Publico. Cu e notificacion a bin un par di ora despues di e caso, no ta culpa ni planea pa DIMP manera a wordo insinua, sino di Ministerio Publico. Por wak e como concidencia of timing inoportuno. Pero como cu e dos procesonan ta cana completamente separa y independiente di otro, (of asina e lo mester ta), ta incorecto pa insinua, cu un acto di Ministerio Publico ta un acto di mala fe di DIMP. Pero esey ta loke nos por a tende tuma luga si, den e declaracionnan. Ta bon pa bo comprende, cu aki ta trata di un evaluacion independiente di parti di Ministerio Publico, pa determina si Mike de Meza mester a wordo considera un sospechoso di un acto penal, cu ta algo cuMinisterio Publico a haci. Y Ministerio Publico a dicidi pa habri e investigacion contra de Meza, pa cual e la bira un sospechoso den un investigacion andando. Esaki ta algo cu e ley di screening ta pidi pa Ministerio Publico informa formador (minister president) di dje. Cu e “timing” ta mustra ‘dudoso’, paso net awo e candidato pa minister a kere cu no tin obstaculo mas pa su nombracion, ta su derecho di pensa esey. Esta di e abogado y sr de Meza.
KICO AWO?
Cu e notificacion di OM na de Meza cu e lo ta sospechoso, e proceso pa de Meza bira minister, ta mustra mas improbabel y te hasta imposibel. E ley di screening ta hopi cla. Si Mike Eman tabatin e intencion pa pa presenta de Meza como candidato, apesar cu ta su debe el a paga sin cambia nada den su resultado tocante su comportacion fiscal negativo, awo cos a cambia. Pasobra e ley ta bisa claramente,cu un persona cu ta sospechoso di ley, NO por bira minister. Pues, cu esaki, e chens pa de Meza bira minister, ta practicamente nulo. Si Mike Eman propon’e toch, e ta haci algo claramente contra di ley, y claro cu den e caso ey e proposicion lo no por wordo firma door di e gobernador, sino e tambe ta actua contra di ley.
MENASA DI BULA AFO
Y e declaracion di sr de Meza diadomingo, pa ‘wak con of si gobierno ta bay para e asunto, sino e ta saca su conclusion’, ta un causa perdi. Mike Eman awor no por presenta de Meza como minister. Ora cu Sr de Meza a haci e declaracion ‘comprometedor’ door di sugeri cu si gobierno y parlamento no para e asunto aki, e ta saca su conclusion, el a practicamente hinca su mes den un callejon sin salida. Sr. Eman no por cumpli, y e mes (esta de Meza), no ta duna ningun otro opcion. Su palabranan, tabata cu si esaki no cambia, e no kier ta parti di e gobierno aki. Y esaki por wordo interpreta, sea cu e ta bay cu su asiento y bira independiente, of e ta retira di politica. Mirando e sosten cu e tin di su fanaticonan, ta duda cu e lo retira di politica. Mas bien, pa principio, e lo por bay cu su asiento. Y si, manera cu varios di su coleganan parlamentario a sugeri, posiblemente bay cu mas integrante. Si e haci esey, e por benta gobierno abou (pa falta di sosten). Si e bay su so, gobierno ta keda cu un mayoria minimo, pero ta keda na bida. E proximo dianan ta bira crucial, y interesante. Manera mi ta bisa tur ora, ‘Never a dull momento in Aruban politics’.
ORANJESTAD - En conexion cu Dia Mundial di Donante di Sanger, Bloedbank di Horacio Oduber Hospital a tene un Open Dag riba diabierna 13 di juni. A habri su portanan pa publico for di 12or te cu 5or unda tabatin mini tour pa tur esnan interesa den sa mas tocante e procedura con pa bira donante di sanger y kico ta pasa cu e sanger despues di e donacion.
ORANJESTAD - Riba Dia Mundial di Turtuga di Lama, Aruba a uni cu e comunidad global pa celebra e magnifico criaturanan aki, un especie unico, y asina nos ta renoba e compromiso pa nan conservacion. Nos ancestronan a wak nan, generacion tras generacion a mira e turtuganan di lama bolbe bek y subi riba nos beachnan prestigioso, pa pone nan webonan. Pero tin un urgencia y comunidad ta preocupa pa e menasanan creciente cu ta pone nan existencia na peliger. Directie Natuur en Milieu (DNM) ta traha maneho pa aporta na un naturlaesa y medio ambiente saludabel pa bestianan manera e turtuga di lama tambe.
ORANJESTAD - Aruba Airport Authority N.V. (AAA), a anuncia introduccion di un sistema nobo di “Passenger Flow Control” pa tur pasahero cu ta sali rumbo pa Merca. E medida aki, cu ta drenta na vigor diamars 17 di juni 2025, ta diseña pa crea un experiencia di biahe mas eficiente durante e proyecto di construccion di Gateway 2030 cu ta andando.