ORANJESTAD - Conforme e tarea di e Comite di Maneho Monetario (CMM) pa evalua, determina y duna transparencia riba e accionnan di maneho monetario di Banco Central di Aruba (BCA), BCA ta comunica lo siguiente. Durante e reunion di 21 di augustus 2023, CMM a dicidi pa baha e tasa di e reserva obligatorio na 24,5 porciento entrante 1 di september 2023. Di e manera aki, e banconan comercial mester tene un balansa minimo na BCA cu ta igual na 24,5 porciento di e depositonan riba termino cortico di nan clientenan. E decision pa reduci e tasa di reserva obligatorio na 24,5 porciento ta basa primordialmente riba un caida continuo den e estimacion di likides excesivo di e sector bancario compara cu december 2022, primordialmente causa pa un subida den credito, mientras cu reservanan oficial y internacional ta permanece adecua, apesar di un caida. BCA ta sigui monitorea e desaroyo den e likides excesivo y lo por dicidi di cambia e tasa di reserva obligatorio, si ta considera esaki necesario.
E CMM a considera e siguiente informacion y analisis den su deliberacion.
RESERVANAN INTERNACIONAL Y OFICIAL
E reservanan internacional, cu ta consisti di reservanan oficial di BCA y reservanan di divisa na e banconan comercial, a baha cu Afl. 78,6 miyon te cu 30 di juni 2023, compara cu fin di december 2022 (Grafico 1). E reservanan oficial a mengua cu Afl. 86,3 miyon, mientras cu e reservanan na banconan comercial a aumenta cu Afl. 7,7 miyon. Consecuentemente, te cu 30 di juni 2023, e reservanan oficial y internacional a suma Afl. 2.704,6 miyon y Afl. 3.162,6 miyon, respectivamente.
Sostene un nivel adecua di reservanan ta esencial pa mantene e tasa di cambio fiho entre e florin Arubano y e dollar Mericano. Teniendo cuenta cu esaki, apesar di e caida menciona anteriormente, reservanan internacional a keda ampliamente riba e rekisito di tres luna di pago riba e cuenta coriente di e balansa di pago den juni 2023. E pagonan riba e cuenta coriente di e balansa di pago ta consisti, entre otro, di pagonan pa importacion, pagonan di interes na inversionistanan stranhero y transferencianan pa exterior manera placa manda afo door di trahadonan stranhero. Reservanan oficial tambe a keda dentro di e margen aceptabel basa riba e metrico ‘Assessing Reserve Adequacy’ (ARA) di e Fondo Monetario Internacional (FMI) (Tabel 1).
INFLACION
Inflacion, midi na final di luna contra e luna di e aña anterior, a resulta na 2,8 porciento den juni 2023, un caida compara cu 4,0 porciento na mei 2023 (Grafico 2). E 2.8 porciento di aumento den prijs di consumo na juni 2023 tabata causa primordialmente door di e crecemento den prijs di utilidad, cu a sigui afecta e componente di ‘vivienda’ (contribuyendo cu 2,5 punto di porcentahe). Tambe e prijsnan den ‘cuminda y bebida no alcoholico’ a subi (contribuyendo cu 0,7 punto di porcentahe). Na un grado mas abou, ‘otro productonan y servicio’ (contribuyendo cu 0,4 punto di porcentahe) y ‘restaurant y hotel’ (contribuyendo cu 0,3 punto di porcentahe) tambe a contribui na e inflacion midi na final di luna di juni 2023 contra e mesun luna di e aña anterior.
E inflacion midi riba promedio di 12 luna a desacelera na 5,9 porciento na juni 2023, un caida compara cu 6,1 porciento na mei 2023. E presion inflacionario tabata debi na e nivel eleva di prijsnan di petroleo riba mercadonan internacional, vehiculonan mas caro, y e aumento den prijs di awa y coriente desde augustus 2022. Ademas, Aruba a importa un gran parti di e crecemento den prijs for di su partnernan comercial, particularmente Estados Unidos y Europa.
Mientrastanto, na juni 2023, inflacion basico (excluyendo cuminda y energia) a alcansa 2,3 porciento si midi e final di respectivo luna contra e mes un luna di e aña anterior (mei 2023: 2,3 porciento). Basa riba un promedio di e ultimo 12 lunanan, inflacion basico a yega na 1,8 porciento (mei 2023: 1,9 porciento).
LIKIDES EXCESIVO
Basa riba data semanal, estimacion preliminario di likides excesivo (incluyendo credito cu no a wordo aloca ainda y otro compromisonan) a suma na Afl. 382,6 miyon riba 28 di juli 2023 y tawata Afl. 437,2 miyon mas abou compara cu fin di december 2022.
ORANJESTAD - Diasabra ta yega vuelo inaugural di Peru cu Latam Airlines. Relaciona cu esaki, recientemente Oficina di Turismo (A.T.A.) y Aruba Airport Authority (A.A.A.) a completa un bishita na Chile y Peru. E delegacion di Aruba tabata consisti di Ronella Croes, CEO di A.T.A., Sanju Luidens, CMO di A.T.A., Jordan Schlipken, Director di A.T.A. Latino America, Barbara Brown, Chief Revenue Development & Communications Officer, Jo-Anne Meaux-Arends, Executive Aviation Business Development. Hunto cu demas miembronan di ekipo di A.T.A. y compaña pa socionan turistico, a participa den diferente evento y actividadnan pa fortifica conexionnan turistico entre Aruba y mercadonan importante di Sur America.
ORANJESTAD – Aruba Happy One Pass (AHOP) a bin pa mehora un “seamless travel experience” cual lo bay crea un experiencia mucho mas placentero cu un servicio unico y rapido pa e turistanan cu ta bishita nos isla. E sistema aki a keda reconoci internacionalmente como un solucion caminda biaheronan por demostra nan informacion via un sistema di Facial Recognition, Facial I.D y Digital Travel Credentials (DTC). Ademas, e sistema aki lo elimina rijnan largo, cu lo pone e biaheronan como prioridad y pa asina nan por pasa den un proceso rapido cu ta via un “E-Gate Machine” y esaki ta verifica tur nan credential nan conforme cu immigracion y duana nan rekisitonan.
ORANJESTAD - E ganador di e premio miyonario di Lotto, 'Maikel' a pasa oficina di Lotto awe feliz pasobra cu su numbernan di suerte el a bira e di 4 miyonario di Aruba cu Lotto pa aña 2023! Maikel a scohe su mesun numbernan cu a sali e numbernan ganado di e sorteo miyonario di ayera nochi y a gana e bunita suma di 1 miyon 125 mil florin cu Mini Mega y Mega Plus! Ticket ganado a wordo bendi na Gwenny's Lottery.Pabien na e feliz ganado!