CAFt ta bisa algo, Gobierno ta bisa otro: Wega di ‘nietes-welles’ ta continua!

CAFt ta bisa algo, Gobierno ta bisa otro: Wega di ‘nietes-welles’ ta continua!

Posted on 06/11/2022 4:20 pm AST | Updated on 06/11/2022 5:03 pm AST

ORANJESTAD – Minister di finanza di Aruba Xiomara Maduro a sugeri den su ultimo reaccion riba e conseho di e colegio di supervision financiero di Aruba CAFt, cu e bay bin di carta a bira un caso estilo ‘Welles-Nietes’, of crioyamente bisa, ‘E di cu e ta’. Den e ultimo carta cu e colegio a manda pa gobierno di Aruba diabierna ultimo (10 di juni 2022), e contenido ta parce netamente esey. CAFt ta duna varios ehempel di esey den su carta. P.e. cu gobierno den su carta ta bisa cu mientras cu gobierno ta sigura cu e la sigui conseho di CAFt riba e tema di goederen en diensten, CAFt ta bisa otro. “Compara cu e realisacion promedio den e añanan pre corona 2015 pa 2019, CAFt ta realisa sinembargo cu e gastonan presupuesta ta execivamente halto”. Pues CAFt ta contradeci gobierno den esaki, un di e hopi casonan. Tambe e colegio ta bisa cu basa riba e splicacion di gobierno riba presupuesto, CAFt no ta mira motibo pa a aumenta e post di gasto den e presupuesto. “Como tal CAFt ta keda para riba su conseho pa ahusta e post di goederen en diensten abou cu por lo menos 39 miyon, pa e nivel pre corona. 

SERLIMAR

Por corda con den e splicacion cu e minister a duna pakico a opta pa ,- contra conseho di CAFt -, aumenta e subsidio cu 3 miyon na Serlimar. E splicacion simple, tabata pasobra segun e minister, no por keda sin yuda Serlimar, sino e compania ta bay bancarota. Y e mandatario a duna un splicacion mas detaya con a yega na e suma extra ey pa Serlimar. CAFt, sinembargo tin otro pensamento. Segun e colegio, e solucion cu gobierno ta trece aki ta “ignora e importancia di resolve e problemanan structural dentro di e entidadnan gubernamental y e riesgonan asocia cu e presupuesto di e pais”. CAFt ta sigui bisa cu gobierno mester tuma suficiente medida pa genera entrada asina cu ta evita cu mester subsidia un entidad semigubernamental. E ta mira esaki ta yega aun mas leu si mira e forma con for di e presupuesto, gobierno ta duna subsidio considerable na otro entidadnan semi gubernamental manera Post NV y Arubus. Pesey e ta mantene su punto di bista, na e conseho y recomendacion cu ta cay bou di esun number 9 di e 13 consehonan. 

RECORTE SALARIAL

Unda cu tambe ta keda e situacion di nietes-welles, ta e parti di e recorte salarial. Gobierno di Aruba a bisa cu e ta bay duna placa bek, y ta consiente cu CAFt ta contra. Gobierno ta usa e pensamento di Hulanda cu lo ta dispuesto pa aproba esaki. Gobierno di Aruba, adelantando esaki, ya a inclui e pagonan den e presupuesto pa medio di provisionan inclui. CAFt, sinembargo ta para ariba, pa gobierno no haci esaki ainda, tanten cu RMR no a tuma un decision. E decision ey ta para atrobe (RMR no a dicidi diabierna ultimo debi cu Corsou tin problema cu e asunto aki) y awor ta mustra cu ta pa te dia 24 di juni 2022 por bin un decision. Echo ta cu ainda no tin un decision segun CAFt. “CAft ta reitera su conseho (na gobierno) di no inclui e partida provisional mientras RMR ainda no a tuma un decision y cu CAFt ainda no a wordo informa al respecto” e colegio ta sigui bisa. Gobierno di Aruba ta pensa diferente y ta bisa cu ta meramente ‘un formalidad’ pa RMR aproba pasobra gobierno Hulandes a duna su ok caba. Mas ehempel di welles-nietes. 

POR VIOLA SOLAMENTE DEN 2022

CAFt tambe ta recorda Aruba, cu e la haya aprobacion solamente pa desvia di e norma pa 2022, y no e otro añanan, manera 2023. Y como tal ta spera cu pa 2023, te pa 2026, e presupuesto di Aruba mester mustra un surplus caba. Gobierno di Aruba den pasado recien a bisa caba cu e ta wak esaki dificil y cu ta te 2026, esaki por eventualmente keda cla. CAFt ta recorda gobierno di e ‘excepcion di un aña so, pasobra e lo ta mirando cu gobierno ta actuando como si fuera e por tin un ‘pass’ pa 2023 tambe cu e por desvia di e norma pa mas tempo.  

BTW NO TA CLA

Un otro problema cu tin ta e introduccion of falta di esaki, di e introduccion di e impuesto indirecto conoci como BTW. Gobierno di Aruba ta sigura den e presupuesto cu desde 2023 BTW lo genera 160 miyon extra pa caha di gobierno. Pero den e mesun rosea, gobierno ta bisa cu e plannan no ta completamente cla ainda y despues di decisionan final, por duna mas informacion. CAFt ta recorda gobierno cu na 2019 mescos a sosode, unda cu a haci cierto reforma sin motiva esaki suficiente, y como tal e colegio no por a calcula e entradanan real di e medida, y ta teme un ripiticion aki. Ademas, gobierno no a motiva e suma di 160 miyon. Esaki ta logico, pasobra gobierno a bisa caba cu e no ta cla, pero CAFt ta insisti cu e kier e informacion awor. Loke ta preocupa e colegio tambe ta cu mientras cu gobierno a solamente inclui e efecto presupuestario di e introduccion di e BTW, departamento di impuesto ya a informa varios stakeholders, cu lo bin medidanan cu ta compensa e introduccion. Pues esaki no a wordo bisa na CAFt. Ademas, e colegio ta nota cu e ley necesario ainda no ta formalisa. Y como tal e fecha di e introduccion como e plan di reforma fiscal su forma, lo tin influencia riba e entradanan spera for di 2023, cu ta importante pa por yega na e surplus di e aña ey (di 1%:red) . Por mira pues, cu tin e wega di welles-nietes ta continua entre gobierno y CAFt. Por lesa mas di e carta largo di CAFt door di click AKI.

  • Powered by SETAR