Analisis: Pago di Royalties. ‘If you want to play, you gotta pay!

Analisis: Pago di Royalties. ‘If you want to play, you gotta pay!

Posted on 03/13/2018 5:15 pm AST | Updated on 03/13/2018 5:25 pm AST

Dos siman pasa y pico, e asunto di paga pa cada cancion toca na un lugar comercial, a bolbe riba mesa y instantaneamente a bira un discusion nacional, y pa algun te hasta un batata cayente. E concepto cu un instancia comercial ta paga pa derecho pa toca cancionnan no ta nada nobo. De hecho e ta algo cu ta sosode pa masha ‘siglo’ mes. Ta na Aruba so, nos ta kere cu tur cos ta un ‘freebie’, esta pornada, y instancianan comercial a sa di probecha di esaki te cu el a bira un ‘cultura’. E dicho di ‘den shelo y na Aruba tur cos por’, mesora ta bin den discusion. Hopi liher, e asunto a crea dos campo, esta e musico/artistanan cu awor ta haya ‘pida (chikito) di e bolo’, y e grupo di comerciante cu ‘tin cu comparti nan ganashi diripiente’. Y despues di esey, tur dia cierto artista ta sea tuma parti pa un of e otro banda, y e cos ta birando un ‘novela’. Berdad ta cu no ta prome intento esaki ta pa logra haya e instancianan comercial pa paga ‘royalties’, y lo no ta e ultimo. E diferencia grandi ta, cu e biaha aki tin rednan social cu por plama e informacion aki mas liher, y cu tin un gigante tras di e cantante/artista (SoCan, e compania Canades cu ta registra y administra e cancionnan, asisti pa DuCaPro e compania cu ta acesora nan den Caribe), cu ta duna nan mas ‘forza’ y ‘peso’ pa para firme. E ta manera un sindicato cu ta defende derecho di e ‘trahado’. Esaki ta bay ta e diferencia segun abogado David Kock, cu sin cu e kier, a bira un pion den e asunto aki. Tin cu ta yame caba e ‘abogado miyonario’ pasobra e ‘si lo a gana su bon pida cen cu clientenan manera SoCan y otronan. “Mi no a gana nada” Kock a sigura e portal aki. Mester tume pa su palabranan, pero hecho ta cu Kock diripiente a bira un blanco di critica tambe. Su participacion, segun su propio declaracion, ta pa asisti e companianan menciona legalmente unda ta necesario.

PRO

Esnan cu ta pro, obviamente ta e cantante y cualkier otro cu ta produci y skibi cantica na Aruba. Pa nan, ta manera un alivio y un ‘welcome’ news cu awor ‘porfin’ nan ta wordo reconoci. E hecho cu ta apenas algun cen pa cada ‘toca’ nan lo haya, (di cual mester kita belasting) no ta importante. Ta bay mas pa e hecho cu nan derecho ta wordo salvaguardia. Y durante e prome (y unico presentacion) di e grupo cu a inicia awor cu e discusion, tabata obvio cu tabatin hopi inquietud, pero mayoria tabata bin di e campo di esnan pro. Dudanan manera ken exactamente ta beneficia, y porta mas importante, con ta logra registra y controla cu enberdad e interes di esnan registra, ta wordo salvaguardia. Pero en grande, por a deduci cu ‘tur ta onboard’, skeptico, pero ‘on board’.

CONTRA

Esnan contra, tabata logicamente esnan cu mester habri cartera y cuminsa paga pa algo cu antes tabata pornada. Y manera otro cos, a kere cu custumber ta bira ley. Den e caso aki, tabata mas bien un cos cu ‘tabata na caminda’ aunke esnan envolvi a bira sordo mudo pa e idea so. Critica tras di critica por a tende di por ehempel, algun emisora. Otronan a opta pa ‘duna beneficio di duda, y scucha e ‘prome reunion’ prome cu opina. Curioso ta cu ora cu a tene e prome (y unico) reunion, niun doño di radio tabata presente. Tampoco di otro instancianan comercial. Niun. Por lo menos, nos no a wak nan. Un ex doño di radio si, pero e no ta importante pasobra e no tin cu bay paga nada pasobra e no tin e radio mas. Cada uno cu a papia cune despues, tabatin un motibo pa nan ausencia, for di ‘a keda pega cu trabou’, te na ‘mi no a haya invitacion’. Aunke nan no a aparece na e reunion, nan a rapidamente critica fuertemente tur loke ta esnan cu ta PRO. Gritonan di boycott contra artistanan local, tabata na ordo di dia. “Esey ta bisa hopi di e emisora of instancia comercial” Kock a bisa riba e comentarionan ey. Ta(bata) hopi cla cu e radionan (y posiblemente otro instancianan comercial), no ta dispuesto y no ta bay paga UN debchi pa toca canticanan cu awe ainda ta ‘pornada’.

BOLTER

Sinembargo cos a cuminsa bolter ora cu cierto artistanan local grandi a cuminsa vocifera riba e tema, unda cu algun a cuminsa cita cu esnan CONTRA, esta emisoranan di radio, mientras cu otronan a cuminsa cita cu esnan PRO. ‘Awo tin cos!’, hopi a cuminsa bisa. Pasobra awor cu artistanan local/internacional manera Jeon y Roger Peterson a cuminsa tuma parti opuesto, e cos a manera ‘bira intersante’. Y ora cierto periodistanan tambe tuma postura, e cos ta bira aun mas interesante. Hendenan a cuminsa saca nan scorecard pa wak ken ta ‘ganando e bataya aki’.

E REALIDAD

Shonnan, tur esaki ta interesante pa sigui, pero e realidad ta simpel. Tin regla, y ley y bo tin cu cumpli cu nan. Mescos cu bo ta paga tur luna pa cualkier servicio, sino bo no tin derecho pa use, mescos bo tin cu paga pa por toca un cantica. Pakico si ta paga otro servicionan pa por tin acceso na cantica? Pakico ta paga cierto app pa bo por scucha cierto musica? Pakico ta paga pa derecho pa cine? Bo ta paga pa bay cine toch? Por ta e comparacion no ta mescos, pero bo ta haya e idea. Si bo kier toca algo di un hende, local of internacional, bo tin cu paga pe. Si pa hopi aña bo no a paga pe, bo tabatin ‘suerte’. Pero bo tabata SA cu lo bo mester a bay paga un dia pe. Ata bo ta dispuesto pa paga pa esnan internacional si. Awel pakico no pa esnan local? Anto e suma no ta importa. Ta e hecho. Ta e principio. Y como emisora of otro instancia comercial, e ta nifica cu bo ta cumpliendo cu regla y ley. Punto. Anto pa bisa cu e pago aki ta afecta e instancia (radio) financieramente, ta un escusa fofo. Sigur no si tene na cuenta cuanto tin cu paga den exterior. Cu nos ta local, cu e no ta bay funciona aki, no ta un argumento. No ta bay pa e suma, sino pa e hecho.

CULTURA

E abogado en cuestion durante e prome (y unico ) presentacion, a cuminsa su discurso cu e ehempel di plagio. Esta ora cu hende uza cos di otro hende, sin reconoce y of paga pe. Ta normal cu ora cu un hende uza algo di otro hende, ta sea dune credito, of ta paga pe. Tan simple. E dicho na Hulandes, cu ta solamente solo ta sali pornada, por bin na remarke aki. Ta masha tempo, artistanan local mes tabata y ta uza cancionnan di otro paisnan, converti nan den algo ‘local’ y haya exito tras di exito cu nan. Contal cu bo paga pe, y haya e derecho, bo por use. Tin ta pone DR (Derecho reserva), otronan ta paga pe (mi ta spera anto) pero mayoria ta simplemente uza e informacion, e musica, e tono y ta spera cu ‘eyfo ningun artista original lo haya sa’. Nos ta un isla chikito, unda cu nan lo ‘no haya sa’. Esey ta(bata) por antes. No awor mas. Facebook mes ta un vehiculo cu ta proteha artista contra plagio y of mal uso (illegal). Purba di traha un video den cual bo ta usa musica di un artista registra of internacional, y upload e riba facebook y wak si e ta lagabo. E ta bisabo mesora cu e ta ‘parse’ cu e ta un cancion di cual bo no tin e derechonan, y cu si bo hacie, bo tin consecuencia. Bay purba awe.

IMPLEMENTACION

Loke si mester tuma lugar, ta un bon planificacion y ehecucion di e registracion y control di e produccionan, vooral esnan local. Artistanan local mester tin e siguranza cu nan produccionan enberdad ta salvaguardia. Cu nan ta haya pago miserable pe, no mester descurasha nan. Pero no mester tin e minimo di duda den esnan cu ta ehecuta e operacion. Ainda esey no ta completamente cla. Sea cu ta SoCan Docan of cualkier otro instancia kier cuminsa esaki, e realidad ta cu e la bati na porta di Aruba. mayan un OTRO lo bati na porta y of cuminsa cera esaki debi cu ‘un of otro emisora no a paga’. Tin canalnan di television na Aruba cu tambe ta haci nan mes culpabel diariamente na retransmiti cos cu nan no tabatin derecho ariba. Algun a haya nan mal sirbi, otronan tabatin e suerte cu Aruba ta ‘chikito’ y cu e no ta ‘importante’ ainda pe. Berdad ta cu unabez cu bo paga pa algo, bo ta haya un derecho pa usa e producto, bo ta registra como un compania cu ta actua legal, y mas porta ta habri pabo. Punto. Bo ta haya acceso na un sin fin di posibilidad. Cu e ta un gasto extra. Claro. Pero loke e ta haci, ta core cu esnan cu ta ‘fly by night’, of kier biba cu ‘hala di manteca’, y biba riba custodia di otro. E ta elimina e cantidad ridiculo di 20 pico emisora riba un isla di apenas 100 mil (plus) hende. E ta laga espacio pa esnan cu si kier actua legal y ta serio. Mescos cu a tuma lugar algun aña pasa cu e car rentalnan. You want to play, you gotta pay. Punto. potret ta cortesia di stockphotosfree.com

  • HOH: Ocupacion di cama poco poco ta bek na normalidad na hospital

     HOH: Ocupacion di cama poco poco ta bek na normalidad na hospital

    ORANJESTAD - Horacio Oduber Hospital ta comparti cu comunidad di Aruba e cifranan pa loke ta luna di maart 2024. E cifranan aki banda di brinda transparencia y informacion ta duna comunidad di Aruba un indicacion di cuanto pashent Hospital ta atende mensualmente, cuanto operacion ta tuma luga, pero tambe cuanto donacion di sanger a tuma luga na Bloedbank y mas. 

  • Stampiaaruba cu exposion di stampia na Aruba pa celebra 17 aniversario

    Stampiaaruba cu exposion di stampia na Aruba pa celebra 17 aniversario

    ORANJESTAD - Stampiaruba ta cumpli 17 aña di existencia e aña aki, pa cual motibo Stampiaruba kier laga pueblo sa cu “stampia” t’ey keto bay pa basta tempo.

  • Oficina principal di DIMP ta cera awe diaranson pa mantencion

    Oficina principal di DIMP ta cera awe diaranson pa mantencion

    ORANJESTAD – Departamento di Impuesto ta   su oficina principal na Camacuri lo ta cera pa publico diaranson, dia 24 di april 2024. Esaki ta debi na trabounan di mantencion necesario na e edifico. Mientrastanto Departamento di Impuesto kier sigura cu ta sigui brinda servicio na publico sin interupcion. Siguientemente ta sigui un skema di e servicionan.

  • Den cuadro di reposicionamento, FPNA ta cambia su nomber pa Aruba Conservation Foundation

    Den cuadro di reposicionamento, FPNA ta cambia su nomber pa   Aruba Conservation Foundation

    ORANJESTAD – E organisacion independiente di conservacion di naturalesa conoci como Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA) ta usa e ocacion mundial di Dia di Mama Tera pa revela su transformacion pa Aruba Conservation Foundation (ACF). E transformacion akinan ta encera un nomber nobo, un logo, y identidad visual nobo cu ta alinea na e direccion strategico di e organisacion como un organisacion moderno di maneho di conservacion y alavez ta alinea na e necesidad actual pa conserva naturalesa di Aruba. Asina, e organisacion ta despedi di ta un organisacion tradicional di maneho di parke cu hopi a bin ta conoce pa mas cu 20 aña.

  • Parlamentario Ryçond Santos Do Nascimento ta invitado den Noticiacla LIVE awe nochi

    Parlamentario Ryçond Santos Do Nascimento ta invitado den Noticiacla LIVE awe nochi

    ORANJESTAD – Parlamentario independiente Ryçond Santos Do Nascimento ta e invitado den e programa Noticiacla LIVE diamars anochi pa 9’or. Recientemente a cumpli un aña cu e parlamentario a distancia su mes di e partido berde AVP y a declara su mes independiente. Un aña despues ta toca temanan general y specifico cu e parlamentario. Un programa sigur interesante y al caso, cu periodista Tito Laclé. No perde!. Esaki riba tur Plataforma di Noticiacla, manera e Facebook page, website y e app.

  • AZV: Contracto cu dentista Mayra Rosales ta termina

    AZV: Contracto cu dentista Mayra Rosales ta termina

    ORANJESTAD - Organo Ehecutivo AZV a informa tur asegurado inscribi cerca dentista Mayra Rosales pa tuma nota cu e contracto entre OE AZV y dentista Mayra Rosales ta finalisa 30 di april 2024. Den caso cu tin un cita despues di 30 di april 2024, lo e asegurado mester tene cuenta cu e cita aki no ta wordo cubri mas door di OE AZV. Ta gradici dentista Rosales pa su añanan di servicio cu el a brinda na e aseguradonan di AZV. Tur clase di exito tambe ta e deseo di OE AZV pa dentista Mayra Rosales cu e continuacion di su practica priva.

  • Zulo
  • Alpina
  • Powered by SETAR