ORANJESTAD ?Como partner di UNHCR, United Nations High Commissioner for Refugees, Cruz Cora Aruba tin e rol di representa y facilita trabou di e agencia Internacional na Aruba. Agencia situa na Washington, DC cu mas di 67 aña di existencia, protegiendo y asistiendo refugiadonan rond mundo. Na 2015 UNHCR a celebra su 65 aniversario y durante su existencia a yuda mas cu 50 miyon refugiado pa asina nan por a cuminsa un bida nobo exitosamente.
Meta principal di UNHCR ta pa salvaguardia e derechonan y bienestar di personanan cu a wordo forza pa huy di nan pais. Hunto cu su partners, UNHCR ta percura pa tur hende por tin e derecho pa haci peticion pa asilo, obtene esaki y tambe haña refugio sigur den otro pais. UNHCR ta sigura cu un refugiado no wordo debolbi involuntariamente un pais cu e por enfrenta persecusion. Na termino largo, UNHCR ta yuda refugiadonan busca un solucion, dor di repatriamento voluntario, integracion den e pais di asilo of den un tercer pais.
KEN TA UN REFUGIADO?
Un refugiado ta un persona cu a hañe forza pa huy di su pais pa motibo di persecusion, guerra of violencia. Un refugiado tin un miedo bon funda di persecusion pa motibo di raza, religion, nacionalidad, opinion politico of pa ta miembro di un grupo social particular. Mas sigur cu nan no por bolbe nan pais of tin miedo di haci esaki. Guerra y violencia ta e motibonan di mas grandi cu refugiadonan ta huy di nan pais. Un refugiado NO ta un persona cu ta busca su bienstar den otro pais pa motibonan economico. Esaki ta un migrante economico y esaki ta un persona cu voluntariamente ta dicidi di establece su mes den un pais cu por ofrece economicamente un mihor futuro.
Ken ta un persona cu ta busca asilo?
Ora cu un persona huy di su pais y busca pa haci di otro pais su sanctuario, e ta haci un peticion pa asilo: e derecho pa wordo reconoci como un refugiado y ricibi proteccion legal y material. E persona aki mester demostra cu su miedo di persecusion den su pais di origen ta seriamente funda.
1951 REFUGEE CONVENTION
E instrumento primordial cu ta cubri leynan pa refugiado a wordo trata na 1951 durante e Geneva Convention. E convencion aki claramente ta stipula ken ta un refugiado y e tipo di proteccion legal, social y material e persona mester ricibi di e paisnan cu a firma e convencion aki. E convencion aki tambe ta define e obligacionan di e pais cu ta “host” e refugiado. Tambe e ta specifica ken no ta califica pa un estado di refugiado. Na prome instante e Convencion aki tabata limita na refugiadonan den Europa despues di Segundo Guerra mundial, pero na 1967 un Protocol a wordo firma cu ta cubri e problema aki mundialmente.
ORANJESTAD – Mas cu mitar di studiantenan local (Aruba) cu a studia usando e prestamo escolar ‘Dienst Uitvoering Onderwijs voor studenten en scholieren’, conoci como DUO, tin problema pa paga esaki bek , ta paga menos cu nan mester paga, of mas pio, no ta paga nada bek mes. E grupo aki ta sigui ta un problema segun representante di DUO, Marit Verbogt manera cu e la splica diahuebs den e programa Noticiacla LIVE. Si tin mas of menos 4000 ex studiante cu tin cu paga bek, y ta algo di mas di mitar tin e problema, por deduci cu e cantidad aki ta mas cu 2 mil studiante local. Verbogt ta splica kico e situacion ta, den e video adhunto. E siman aki e representantenan ta na Aruba te cu otro siman diabierna pa atende cu e grupo aki y tambe studiantenan cu kier un beca via DUO. Nan por acudi na e centro John F Kennedy durante oranan specifico cu ta ubica riba e pagina di FB di nan y tambe e portal di DUO.
ORANJESTAD – E situacion di Dengue na Aruba ta birando mas alarmante. Diahuebs Departamento di Salud Publico a informa cu a cuminsa hospitalisa hende cu ta infecta cu Dengue. Ta trata di 2 persona. Un di e personanan aki ta bek na cas, y e otro ta sigui interna cu complicacionnan serio debi na Dengue. Por a verifica cu ningun di e personanan aki a biaha recientemente, indicando cu ta trata aki di dos caso di Dengue di transmision local. DVG ta informa tambe cu ta observando mas caso cu ta di spera – of cu ta normal – pa e temporada aki.
ORANJESTAD - Entrante augustus 2024 e alumno di klas 1 lo siña lesa y skirbi na Papiamento. A organisa un trayecto di preparacion pa asina ekipa e cabesante y e maestro di klas 1 di scolnan basico (basisschool) cu e hermentnan necesario pa por implementa e parti aki di e maneho nobo di idioma den scol.
ORANJESTAD - Entrante 18 di april 2024, pa 9or di anochi via TeleAruba, Aruba completo lo por cuminsa presencia e serie documental ‘Blue Lizard Effect’. Un serie documental revolucionario cu ta profundisa su mes den e mundo fascinante di Aruba, pero di un angulo diferente. E serie ta explora e concepto energetico di felicidad y e conexion profundo cu e cultura, e hende, y naturalesa di e isla.