DCA ta recorda co-compositor di nos himno nacional, Rufo Wever

Posted on 12/7/2017 5:52 pm AST | Updated on 12/8/2017 6:49 am AST

ORANJESTAD – Departamento di Cultura Aruba ta recorda sr. Rufo Wever d.f.m., un baluarte den nos mundo cultural na Aruba. Un dia manera diabierna 8 di december e lo a cumpli 100 aña di edad. Rufo Wever tabata un musico, compositor y areglista conoci, kende a toca y skirbi hopi cantica. El a compone: danza, tumba, mazurka, polka, bolero, calypso, mambo, porro y zamba.

BIOGRAFIA:

Riba 8 di december 1917 sr. Rufo Wever a nace. E tabata yiu mayo di su mayornan y tin cuater ruman mas. Nan a yam'e: Rufo Inocencio Wever y miho conoci den nos comunidad como Rufo Wever, kende a biba den Wilhelminastraat nr. 33 na Oranjestad. Su mayornan sra. Maria Annette Lampe-Babijn y sr. Civiles Marcial Wever-Everts. Rufo a bay ULO na Dominicus College na Oranjestad.Su interes pa musica a cuminsa for di mucha, na edad di 5 aña, unda e tabata toca musica popular cu su harmonica, cual el a haya for di su tata pa su hacimento di aña. Den un par di dia el a cuminsa toca e cantica: ‘Amor de Cinco Años’, un cancion hopi popular den e tempo ey. Su tata a stimul’e door di cumpra un piano segunda mano. E piano tabata un compra exitoso y pa e hoben Rufo e tabata mustra hopi agradabel tocando piano, kende tabata sa di toca un par di melodia simpel. Tata di Rufo tabata impresiona di su talento y a percura pa Rufo cuminsa haya les di piano. Rufo tabatin 6 aña y akinan tabata e comienso di su carera musical. E tabata toca saxofon, guitara, cuarta, clarinet y tur otro instrumento ritmico el a siña. Esaki a influencia su bida pa mey siglo. Na su edad di 10 aña Rufo a haya un tristesa grandi pa anda cu ne, ora cu su tata, Civiles Wever, diripiente ta fayece. E tristesa tabata asina grandi cu Rufo a stop cu su musica. Dos aña largo e no a toca nada. Cu su 12 aña di edad el a cuminsa toca atrobe. Hunto cu su rumannan homber y muhe, tabata invit'e pa e fiestanan y eynan pa e toca piano. E tabata toca principalmente musicanan popular di e tempo ey, manera hitnan Mericano y nos tumbanan. Ora Rufo tabatin 13 aña, el a haci presentacion pa prome biaha den exterior. Esaki tabata na Corsou y Boneiro, caminda el a causa exito. Na edad di 15 aña Rufo a lanta su banda ‘The Melody Boys’. E banda tabata mesora un gran exito y nan tabata presenta den club y teatronan y tabata biaha hopi pa nos isla ruman Corsou pa mustra nan talentonan musical y plama esaki riba isla di Corsou. Den ultimo añanan di existencia di e banda, Juan Chabaya ‘Padu’ Lampe tambe tabata toca cu nan. E tempo ey caba Padu tabata amigo di Rufo. Mas despues el a lanta e otro banda cu yama ‘Los Travadores Musicales’.

Cu su 18 aña Rufo ta haci conoci cu e Cubano famoso, Carlos Pous, kende cu su banda riba Aruba a bin presenta. Ora un di su violinistanan a bira malo, nan a pidi Rufo como reemplasante riba saxofon. Rufo a bay di acuerdo cu esaki, pero prome mester a adapta e areglonan pa toca riba saxofon. E adaptacion Rufo mes a haci. E resultado a bira di ta un gran exito. Asina grandi mes cu e Cubano a duna Rufo un contract. Pero Rufo a nenga esaki. El a haya cu e ta mucho jong. Rufo tabata toca mas instrumento banda di piano; manera ya menciona saxofon, clarinet, guitara y cuarta. Banda di tur esaki e tabata traha cilinder di ‘Caha’i orgel’, pero despues lo trata esaki.

Riba e mesun aña ey Rufo y e Cubano tabata toca, el a skirbi su prome wals: ‘Arubanita’. E wals aki a bira asina conoci y e añanan despues Reina Juliana y Prinses Beatrix a baila su wals.

Den aña 1975 Rufo a ricibi e condecoracion di ‘Ridder van Oranje Nassau pa su aporte na musica y cultura Arubano.

E composicion di ‘Arubanita’ a haci Rufo consciente di su talento como compositor. Esaki a hiba Rufo na traha hopi mas composicion. Un total di mas o menos 400 den diferente ritmo Latino y un par Mericano. Di e cantidad aki tin un 60 riba LP y CD. (Padu Lampe tin algun piesa di Rufo riba su CD), tanto nacional como internacional. Rufo tin mas o menos 80 produccion di dje mes y otro nan di importancia pa musica y cultura Arubano poni riba papel. Esakinan el a entrega na Gobierno di Aruba y di Antiyas, di manera nan lo ta warda como rikesa cultural pa futuro. Su prome disco cu a produci na 1964 tabata hopi particular, pasobra e tabata produci cu e composicionnan Arubano. Un par di e produccionnan tabata:

‘La Encantadora’, su di dos wals.

‘Aruba’, un bunita wals elegante.

‘Soñando’, un wals cu a ser graba na Merca hunto cu un piesa Mericano, ‘While I am away’.

‘Algun día seré’, un bolero romantico.

‘Annette’, un wals complica, cu el a dedica na su mama.

Rufo a traha hopi cu otro artistanan Arubano, manera su amigo Padu Lampe.

Algun di e canticanan cu nan a traha hunto ta: ‘Chanita’, un tumba. ‘Carnaval’, un Calypso (1954).

Y sin lubida naturalmente: nos himno nacional, ‘Aruba Dushi Tera’ na 1950.

Rufo a duna aporte den otro forma tambe na nos cultura. Esakinan tabata den 1938 y a dura 30 aña y mas ainda riba e trabou cu Caha ‘i orgel. Rufo tabata compone special pa Caha ‘i orgel y e tabata traha cilinder pa caha di orgel. E tabata na comienso pa un tempo largo e unico cu tabata haci e sorto di trabou aki tanto na Aruba como na Corsou. Tur esaki a haci Rufo special, pero tin algo cu no a ser conta dje, cu ta haciele mas special ainda. Tabata den december 1944 cu tur cos a cuminsa. Esaki tabata durante 2da guera mundial. Aruba tabata den e temporada di guera door di e refinaderia Lago, cu tabata entrega azeta na e aliadonan. P’esey tabatin scuridad total riba e isla pa e bira no visibel pa e enemigo. Riba un anochi Rufo tabata core hunto cu un par di amigonan den auto. Rufo tabata sinta patras cu su man pafo di ventana y diripiente a aparece un auto di marinier riba nan. Esaki a pasa asina cerca bay, cu el a dal e auto cu Rufo tabata core aden. E hoben P. Habibe cu tambe tabata den e auto a perde su bida durante e accidente aki y Rufo a perde su brasa robes te na su elleboog. Despues cu Rufo a sali fo’i hospital, el a laga e bida social, y door cu el a haya un accident. E tabatin 24 aña e tempo ey. Pero kende por a pensa cu esaki lo tabata e final di su carera musical, a dal su dede. Cu apoyo y ayudo di su famia y amigonan y casi un motivacion inhumano, Rufo a cuminsa despues di e bira bon atrobe cu su musica. El a siña riba su mes con pa traha riba caha di orgel cu un man. E tabata haya ayudo si cu e clabamento di cilinder, pero e parti musical artistico e mes tabata haciele. El a cuminsa practica cu su man drechi di tal manera cu tabata parce cu e tin dos man. E tabata bisti un brasa artificial pa e por a toca cu man robes riba piano. Cu su man drechi e tabata toca e melodia y cu su man robes e tononan abou. Despues di train hopi, e tabata toca mescos cu antes, te hasta miho. Na 1954 el a toca pa e apertura di stacion di radio ‘Voz di Aruba’. E tabata ser ricibi cu hopi calor di su hopi fanaticada nan cu haya su falta. El a cuminsa cu su propio programa di radio na 1963. E tabata un exito grandi cu nan a dicidi na 1964 pa graba un longplay na Maracaibo, Venezuela. Esaki a duna Rufo e oportunidad pa presenta na radio y television na Venezuela. Na su regreso na Aruba el a cuminsa su propio programa di television cu su ‘combo’ nobo, cu a ser lanta entre famia y amigonan. E grupo aki a existi den e periodo di 1964-1967 y tabata consisti di e siguiente personanan: Lucio Wever(Ruman), Chibi Wever(primo), Chemy Coronel, Humphry Kelly y Ebby Peterson, amigonan di Rufo.

E ultimo añanan di su bida el a pas'e hunto cu su ruman muhe, Maria Eusebia Lampe-Wever, den skirbi y compone musica. Den e periodo aki Rufo a retira fo’i publico. Rufo Inocencio Wever a fayece riba 30 di december 1977 na edad di 60 aña, door di un malesa di pulmon.

Stacionnan di Radio y planta di television a tene un minut di silencio na honor di e gran musico Arubano. Riba 2 di januari 1978 a bini e Gobernador di Antiyas na Aruba pa hunto cu e famia, amistad y fanaticonan, tuma despedida di e gran genio musical aki. E orkesta Sinfonico di Aruba a guia e entiero, esaki segun e deseo di Rufo mes.

Rufo a laga atras un tesoro na musica cultural, cu nos mester warda y uza. Mas cu tur siña nos generacionnan nobo conoce ken ta Rufo Wever. Nos tin awendia Scol di Musica Rufo Wever.

 

 

 

  • Powered by SETAR